Jak odpowiednia dieta może wspomagać leczenie cukrzycy?

Najstarsze zapisy na temat cukrzycy pochodzą z IV wieku p.n.e. Indyjscy lekarze zaobserwowali problemy z moczem w przebiegu niektórych chorób i nazwali tą przypadłość Madhumeha. W Azji Mniejszej również stwierdzono tę chorobę. Występowała dość rzadko, dotykając niektórych mieszkańców. Nazwali ją diavitis (po grecku znaczyło to: nadmiar moczu). Sześć wieków później obserwowano ją także w Chinach. Została tam opisana przez lekarza Chen Chuana.

W dzisiejszych czasach wskaźnik zachorowań na cukrzycę stale wzrasta. W Polsce w latach 1986-2000 zanotowano dwukrotny wzrost zachorowań na cukrzycę typu II. Szacuje się, że nawet 2,5 miliona Polaków cierpi na tą chorobę, z czego połowa jest tego faktu nieświadoma. Z danych Światowej Federacji Diabetologicznej (IDF) wynika, że nasz kraj jest w pierwszej dziesiątce państw na świecie o najwyższym odsetku występowania upośledzonej tolerancji glukozy w dorosłej populacji, co może skutkować w przyszłości zwiększoną liczbą zachorowań.

Dla większości ludzi śniadanie składa się z białego chleba, płatków, konfitury, soków owocowych. Ulubione przekąski to ciasteczka, ciasta, wafle ryżowe, batoniki zbożowe, czekolada mleczna, chipsy. Obiad i kolacja to kolejna porcja chleba, makaronów, ryżu, pizzy, tart, frytek i ziemniaków.

Pokarmy takie jak chleb czy ziemniaki mają podniesiony ładunek glikemiczny, co oznacza, że uwalniają dużą ilość glukozy (czystego cukru) do krwi, w krótkim czasie. Indeks glikemiczny (IG) pożywienia informuje nas na temat jakości węglowodanów  - czy są one szybkie czy wolne. Mówi o tym, z jaką prędkością pochodząca z niego glukoza przedostaje się do krwi. Wpływ pokarmu na organizm zależy od jego IG i od ilości jedzenia zjedzonego przez człowieka.

Ładunek glikemiczny (ŁG) zależy od dwóch parametrów: IG oraz ilości węglowodanów w jednej porcji tego pokarmu.

ŁG porcji         =          IG x ilość węglowodanów w porcji w gramach

100

ŁG porcji jest niski, kiedy zbliża się do 10, umiarkowany pomiędzy 11 a 19 oraz podniesiony, gdy przekracza 20.

Więcej niż połowa kalorii w diecie pochodzi z pokarmów, które wcale nie są cukrami wolnymi. Wszystkie te pokarmy pławią się w glukozie. Aby ten cukier został wchłonięty do komórek trzustka musi wydzielać bardzo dużo insuliny. Stosowanie takiej diety i siedzący tryb życia prowadzi do cukrzycy. Trzustka będzie produkowała jeszcze więcej insuliny, żeby przekazać cukier do komórek, a następnie wyczerpie się – cukier we krwi będzie podnosił się okresowo, co oznacza cukrzycę. Dziesięć lat po stwierdzeniu cukrzycy połowa chorych potrzebuje leczenia insuliną.

Badania pokazują, że większość przypadków cukrzycy jest odwracalna. Cukrzycę typu II można wyleczyć, zmieniając dietę na odpowiednią.

Co to znaczy odpowiednia dieta przy cukrzycy typu II?

Po pierwsze: wyeliminowanie produktów bogatych w skrobię.

W praktyce oznacza to dietę pozbawioną produktów zbożowych (chleba i wypieków, biszkoptów, pizzy, płatków zbożowych, makaronów i pochodnych, ryżu i jego odmian oraz ziemniaków), które należy zastąpić warzywami, owocami i orzechami. Trzeba uważać na banany i rodzynki, które mają podniesiony indeks glikemiczny. Warzywa obniżają poziom cukru we krwi i pomagają zwalczyć stres oksydacyjny (szczególnie dobrze wpływają na to brokuły). Niesolone i niesmażone orzechy znacznie poprawiają glikemię. Badacze z Uniwersytetu w Newcastle w Wielkiej Brytanii przeprowadzili eksperyment na grupie diabetyków w wieku 50 lat. Przez 8 tygodni uczestnicy jedli tylko 600 kalorii dziennie bez najmniejszej ilości skrobi. Glikemia po posiłku i na czczo stawała się coraz bardziej prawidłowa, trzustka powróciła do swoich normalnych czynności, do produkcji insuliny. 3 miesiące po powróceniu do codziennej diety, 64% uczestników nadal nie wykazywało objawów choroby. Dietę można uzupełniać rybami, skorupiakami, mięsem. Z nabiału zaleca się jedynie odrobinę sera, ale już ani mleko, ani słodzony jogurt nie są rekomendowane, ponieważ stymulują wytwarzanie insuliny. Jeśli chodzi o napoje polecane są: czarna i zielona herbata, zioła i kawa, która dostarcza flawonoidów. Zaleca sią także mały kieliszek czerwonego wina dziennie ze względu na zawartość w nim polifenoli. Przy diecie wspomagającej leczenie cukrzycy polecane jest stosowanie następujących suplementów:

- witaminy i minerały: choroba zakłóca metabolizm, stąd wielu osobom brakuje potasu, magnezu, cynku i chromu, co może utrudniać kontrolę glikemii, niedobór cynku może ponadto sprzyjać infekcjom, może wystąpić problem z przyswajaniem witaminy C. Spowodowane jest to faktem, że witamina C i cukier mają wspólny przekaźnik komórkowy i rywalizują ze sobą o dostęp do komórki. Dlatego nadmiar cukru we krwi może się przyczynić do deficytu witaminy C. Często stwierdza się również braki witaminy B6. Spożywanie dwukrotnie w ciągu dnia suplementów witamin i minerałów (bez żelaza) jest przy cukrzycy bardzo korzystne. Mogą one zredukować stres oksydacyjny, obniżyć ciśnienie krwi oraz zapewnić dobre funkcjonowanie nerek. Niedobory magnezu mogą powodować insulinooporność i zwiększać ryzyko owrzodzeń. Badania dowodzą, że suplementacja magnezem pomaga znormalizować ciśnienie krwi, poprawia wrażliwość na insulinę, pomaga zapobiec neuropatii, retinopatii, zakrzepicy, ale również redukuje oddziaływanie stresu na organizm oraz podatność na wolne rodniki. Dlatego zaleca się suplementację w dawkach od 300 do 600 mg dziennie. Metabolizm chromu u cukrzyków również jest zakłócony – poziom tego pierwiastka jest od 33 do ponad 50% niższy niż u osób zdrowych, dlatego zaleca się przyjmowanie dawki minimalnej 400 µg dziennie przez przynajmniej dwa miesiące. Kolejnym bardzo ważnym suplementem w diecie cukrzyków jest kwas liponowy, który jest silnym antyutleniaczem. Zapobiega neuropatii u diabetyków, w pozytywny sposób wpływa na kontrolę glikemii, zapobiega powikłaniom cukrzycy. Zaleca się dawkę od 200 do 400 mg dziennie tego suplementu. L-karnityna obniża poziom cukru we krwi oraz hemoglobiny glikowanej (HbA1c), podnosi wrażliwość na insulinę, poprawia stan pacjentów cierpiących na neuropatię, może również zapobiec niektórym formom niewydolności serca u cukrzyków. Najlepszą skuteczność wykazuje acetylowana L-karnityna (acetylo-L-karnityna), dawka sprawdzona w badaniach to od 500 do 1000 mg/dzień. Większe dawki są skuteczne przy neuropatii.

W naszej kuchni również są ukryte pokarmy przeciwcukrzycowe. Spośród nich najskuteczniejsze są dwie przyprawy – cynamon i goździki. Cynamon działa na komórki wątroby, tak jak na komórki mięśniowe, zmniejsza oporność na insulinę. Badania potwierdzają, że osoby, które przyjmowały do posiłków jedynie szczyptę cynamonu przez 40 dni, obserwowały znaczne obniżenie poziomu „złego” cholesterolu. Dodawaj szczyptę cynamonu (od 2 do 4 g) codziennie do swoich posiłków. To niedrogi i bezpieczny sposób, by zapobiec cukrzycy typu II. Zmniejszy on także poziom cholesterolu i trójglicerydów, co przyczyni się do poprawy stanu Twojego serca. Działa on regulująco na glikemię. Goździki są również cenną przyprawą, która przyczynia się do spadku poziomu glukozy, trójglicerydów oraz „złego” cholesterolu LDL. Chronią one także przed tworzeniem się zakrzepów, czyli potencjalnej przyczyny zatorów i udarów mózgu (CVA). Okazuje się, że goździki są bardziej skuteczne niż aspiryna w rozrzedzaniu krwi. Trzeba jednak ostrożnie postępować z dawkowaniem tych przypraw i najlepiej pod kontrolą lekarza, gdyż mogą one doprowadzić do zbyt gwałtowanego spadku glikemii, zwłaszcza w połączniu z już stosowanymi lekami. Osoby cierpiące na cukrzycę narażone są na problemy z nerkami oraz skutki hiperglikemii w żyłach, skórze i oczach. Powodem tego jest proces nazywany glikacją, w którym cząsteczki białka łączą się z cukrami, powodując nieprawidłowe funkcjonowanie naczyń krwionośnych (rozwój miażdżycy). Angielscy badacze wykazali, że czosnek może się przyczyniać do powstrzymania glikacji. Zalecane jest używanie czosnku w kuchni, albo bezzapachowego wyciągu w tabletkach lub w płynie. Pomoże to w stabilizacji poziomu cukru i pozytywnie wpłynie na narząd wzroku. W nietolerancji glukozy i przy jej homeostazie polecany jest chrom. Źródłem tej substancji są drożdże, wątróbka, żółtko jajka, pieprz, tymianek i liście borówki. Wyciągi z kozieradki mogą oddziaływa hipoglikemicznie oraz podnosić uwalnianie insuliny. W przypadku cukrzycy typu II można przyjmować tą roślinę pod postacią proszku z ziaren (50 g) 2 razy dziennie przez 10 dni.

Hiperglikemia pośrednio prowadzi do powstawania wolnych rodników. Organizm ma zwiększone zapotrzebowanie na mikroelementy antyoksydacyjne. Szczególnie poleca się picie zielonej herbaty, ponieważ jest przeciwutleniaczem i jest antyglikacyjna. Aby złagodzić deficyty witaminy C, E, selenu, cynku, karotenoidów, flawonoidów powinno się jeść następujące owoce i warzywa: brokuły, cytryny, kiwi, lucernę, pietruszkę, orzechy, olej z kiełków pszenicy, zboża pełnoziarniste, czosnek, algi, ostrygi, marchewki, bakłażany, buraki, ananasy, banany.

W trakcie choroby nie należy zapominać o aktywności fizycznej. Trening siłowy jest skuteczny we wzmacnianiu mięśni i kości, poprawianiu metabolizmu, równowagi oraz kontroli wskaźnika glukozy we krwi. Trening trzeba zacząć od rozgrzewki wszystkich mięśni (klatki piersiowej, pleców, ramion, nóg i brzucha). Ćwiczenia aerobowe podnoszą wrażliwość na insulinę o 20%. W połączeniu z ćwiczeniami mięśni, wrażliwość na insulinę poprawiła się o 77%.

Zalecenia dietetyczne są alternatywą dla powszechnie stosowanych leków przeciwcukrzycowych: Avaminy, Etformu, Formeticu, Glucophage, Metfogammy, Metformaxu, Metforminy, Mettiforu, Metralu, Sioforu. We Francji popularny były rozyglitazon (Avandia), jednak w 2010 r. został wycofany z rynku europejskiego przez producenta GlaxoSmithKline, w następstwie zaleceń AME (Europejskiej Agencji Leków) z powodu zwiększonego zagrożenia chorobami sercowo-naczyniowymi. Te dwa wymienione leki mogą uszkodzić wątrobę. Dlatego podczas przyjmowania leków zaleca się zażywanie 140 do 210 mg trzy razy dziennie wyciągu z ziaren ostropestu plamistego (Sylibum marianum), roślinę zawierającą sylimarynę. Jej właściwości lecznicze potwierdziła Światowa Organizacja Zdrowia (WHO).

Na podstawie artykułu:

Jak zwalczyć cukrzycę odpowiednią dietą? www.DossierNaturalnychTerapii.pl